ريز مغذي هاي موردنياز در دوران بارداري

در دوران بارداري به طور کلي نياز به ريز مغذي ها نيز افزايش مي يابد ولي ميزان نياز ويتامين ها و املاح مختلف متفاوت است . نياز به برخي از ريز مغذي ها به علت نقش کليدي که دارند بيشتر و ميزان نياز به برخي از آنها خيلي فرق نخواهد کرد .
بعضي از اين ريز مغذي ها به راحتي از غذا دريافت شده  و تامين  برخي از آنها به تنهايي از غذا   ممکن نيست.

فولات (اسيد فوليك):
    در دوران بارداري به علت توليد بيشتر گلبولهاي قرمز خون و شكل گيري دستگاه عصبي جنين نياز به اسيد فوليك تا50% افزايش مي يابد. در دوران شيردهي نيز نياز به اين ويتامين نسبت به دوران قبل از بارداري همچنان بالا است. لازم است علاوه  برمصرف منابع غني اسيد فوليك، مكمل آن نيز مصرف شود .از آنجا که شکل گيري دستگاه عصبي به سرعت انجام مي شود و کمبود اين ويتامين ضايعات چبران ناپذيري ايجاد ميکند لازم است 4 هفته پيش از بارداري و . مصرف به موقع وكافي اين ويتامين ازايجاد ضايعات عصبي خصوصا" نقص مادرزادی لوله عصبي پيشگيري مي كند.
كلسيم:
    كلسيــم مورد نياز روزانه خانم هاي باردار به دلايل مختلف از جمله استخوان سازي و تشكيل جوانه هاي دندان در جنين و پيشگيري از برداشت املاح از استخوانهاي مادر، به ويژه در سه ماهه سوم بارداري و دوران شيردهي افزايش مي يابد. لازم است خانم هاي  باردار و شيرده از گروه غذايي شير و لبنيات به ميزان لازم و كافي مصرف کنند. كلسيـم مــورد نياز خانم هاي باردار و شيرده زير 18 سال 1300 و بالاي 18 سال 1000 ميلي گرم در روز مي باشد.نياز به کلسيم در زنان زير 18 سال بعلت اينکه مادر هنوز در دوران رشد قرار دارد بيشتر مي باشد.
آهن:
    وجود آهن براي توليد گلبولهاي قرمز خون، افزايش هموگلوبين، رشد و نمو و تامين ذخاير كبدي جنين ضروري است. بنابراين نياز به آهن در دوران بارداري تا حد دو برابر افزايش مي يابد و در دوران شيردهي به حد نياز قبل از بارداري مي رسد. علاوه بر مصرف منابع غني از آهن مصرف مکمل آهن نيز به صورت روتين به تمامي خانم هاي باردار توصيه مي شود نياز به آهن در مادران باردار گياهخوار حدود 8/1 برابر ساير مادران باردار است.آهن در منابع غذايي حيواني و گياهي وجود دارد و لي جذب آهن از منابع حيواني بهتر صورت مي گيرد. بهتر است زنان باردار گوشت و منابع حيواني آهن را در برنامه غذايي خود بگنجانند  در غير اينصورت از منابع گياهي آهن به مقدار بالا مصرف شود و سعي کنيد همراه با آن از منابع ويتامين ِC استفاده کنيد تا به اين صورت جذب آهن افزايش يابد. زرده تخم مرغ،‌گوشت،‌ماهي، جگر، حبوبات، سبزيهاي برگ سبز تيره مثل جعفري، گشنيز و از منابع خوب آهن هستند.
طبق آمارهاي وزارت بهداشت شيوع کم خوني  فقر آهن درکشور25-20% وبيشترين شيوع آن در جنوب خراسان، سيستان و بلوچستان وجنوب کرمان بين 50-37% با شيوع بيشتر در مناطق روستايی گزارش شده است
روي :
كمبود روي در بدن مادر مي تواند سبب طولاني شدن زايمان، زايمان زودرس، تاخير رشد جنين در داخل رحم، و مرگ جنين  شود. روي نقش مهمي در سنتز بخش هاي تشکيل دهنده ژن هاي هر فرد دارد. با توجه به نقش مهم روي در سوخت و ساز  سلولي، نياز به آن در بارداري و خصوصا" شيردهي افزايش مي يابد. توصيه مي شود زنان باردار از جگر، گوشت، مرغ، ماهي، شير، پنير،حبوبات، غلات براي تامين روي موردنياز خود استفاده کنند.. نياز به روي نيز در گياهخواران تا 50% افزايش مي يابد. طبق نتايج مطالعه وزارت بهداشت در کشور در زنان باردار پنج ماهه و بيشتر متوسط کمبود روي درکشور42-38% با شيوع بيشتر در مناطق روستايی گزارش شد.بيشترين شيوع اين کمبود در مناطق شهری جنوب خراسان، سيستان و بلوچستان، و جنوب کرمان تا 61% می باشد